بررسی تغییرات ضریب شکل درختان راش (fagus orientalis lipsky) باتوجه به مراحل رویشی و فیزیوگرافی رویشگاه

با توجه به اینکه شکل ساقة درخت به­صورت استوانة کامل نیست، برای برآورد حجم واقعی آن، باید ضریب شکل برای هر گونه محاسبه شود. ضریب شکل پس از قطر برابرسینه و ارتفاع درخت، سومین مشخصة مؤثر در تعیین حجم درخت است. تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر همزمان مؤلفه­های رویشگاه مانند جهت جغرافیایی، شیب زمین و مراحل رویشی بر ضریب شکل درختان راش در جنگل­های طبیعی حوضة شفارود گیلان انجام گرفت. به این منظور، 411 اصله درخت در چهار جهت جغرافیایی (شمال، شمال شرق، شرق و شمال غرب) و در چهار کلاس شیب کمتر از 30،  45-30، 60-45 و بیش از 60 درصد و در چهار مرحلة رویشی جوانی، میانسالی، مسن و کهنسالی اندازه­گیری شد. برای تجزیه وتحلیل تأثیرات مستقل و متقابل داده­ها از تحلیل سه عامله در قالب طرح تصادفی کامل استفاده شد. برای بررسی نرمال بودن داده­ها از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف، برای مقایسة میانگین داده­ها با واریانس همگن از آزمون دانکن و واریانس ناهمگن از آزمون دانت در سطح اطمینان 5 و 1 درصد استفاده شد. نتایج این بررسی نشان داد که بین تیمارهای بررسی ضریب شکل درختان راش تفاوت معنی­دار وجود دارد. مقایسة میانگین ها با استفاده از روش دانت نشان داد که بین ضریب شکل­ طبیعی ساقه (5475/0) و هوهه­نادل (5446/0) تفاوت معنی­داری وجود ندارد. این بررسی نشان می­دهد که با افزایش شیب رویشگاه،  ضریب شکل نیز افزایش می یابد و در جهت شمالی این عدد به یک نزدیک تر است.